Noors mijnbouwbedrijf Titania kiest Topcon voor de uitrusting van hun enorme graafmachines en wielladers.

Standaard graafmachines wegen ca. 10 ton, maar de CAT 6040 FS op het terrein van Titania weegt bijna 40 keer zo veel. Samen met andere megabouwmachines en essentiële Topcon-systemen worden de ruige rotsen en kliffen van de ilmenietmijn in de buurt van Sokndal, te midden van de indrukwekkende Noorse bergen en fjorden, met gemak aangepakt!

We volgen de kronkelweg langs bochten en gaten, ontwijken passerende vrachtwagens en voorkomen wagenziekte zo goed als het kan. Onze beloning: panoramische vergezichten over Rogaland, in het zuidwesten van Noorwegen, met steile kliffen en een adembenemende kustlijn. Chauffeurs zijn op deze bochtige weg extra voorzichtig. “Als je hier tijdens het rijden in slaap valt, doe je dat maar één keer!”, zegt onze gids Morten Gørlitz-Håkonsen. Morten is de CEO van Norsecraft Geo, dat systemen van Topcon in heel Noorwegen en aan de andere Scandinavische landen levert. Vandaag neemt hij ons mee naar een mijnbouwbedrijf, naar de ilmenietmijn van Titania in de bergen van Tellnes.

Maar wat is ilmeniet eigenlijk? Dit is een titanium-ijzer-oxide met een zwartachtige kleur, dat kan worden gebruikt voor commerciële toepassingen als titaniumoxidepoeder in tandpasta, schoonmaakmiddelen, verf en vele andere producten.

“Het grootste deel van het materiaal wordt geleverd aan de verfindustrie”, aldus Gunnar Vinterstø, mijnassistent bij Tellnes. “Wij graven tot 890.000 m³ van dit materiaal per jaar op.”

Dit komt overeen met zeven procent van de wereldproductie van ilmeniet. Maar bij aankomst bij de mijn van Titania is dat maar moeilijk te geloven. Kunnen deze grijs-zwarte mijnen echt een van ’s werelds meest gebruikte witmakers leveren? Het is net zo ongelofelijk als wanneer iemand je voorstelt om je witte overhemd met een brok kool schoon te maken. De verklaring is echter heel eenvoudig: tijdens de bewerking van de ruwe erts wordt het fijngemalen titaniumdioxidepoeder wit.

Om al de kostbare zwarte-brokken-die-witgoud-worden op te graven, heeft Titania enkele van ’s werelds grootste graafmachines gekocht. Bij de terrasvormige zwarte mijnwanden is een enorm grote Komatsu WA-1200 wiellader aan het werk, die meer dan 200 ton weegt. Hij is voorzien van het 3D GNSS besturingssysteem van Topcon, voor een optimale laadproductiviteit. Dat is dezelfde apparatuur die wereldwijd voor wielladers van 20 ton op bouwlocaties wordt gebruikt.

Iets verder weg staat de echte winnaar, de mega 6040 FS graafmachine van CAT, met een gewicht van bijna 400 ton, een bakinhoud van 22 m³ en een hoogte van bijna 8 meter. De organisatie heeft miljoenen geïnvesteerd, alleen al voor deze machine.

Topcon is al enkele jaren leverancier voor de GNSS-systemen van de mijnbouwmachines van Titania. Het bedrijf is van plan om in de nabije toekomst het gebruik van GNSS te verhogen, om onderscheid te maken tussen ertskwantiteiten en -kwaliteiten, waardoor de noodzaak voor het opgraven van onnodige hoeveelheden rotsgesteente beperkt kan worden. “Het is te kostbaar om zo veel materiaal met zulke grote machines op te graven”, verklaart Gunnar Vinterstø als toelichting op het feit waarom Titania nu het Sitelink3D-systeem van Topcon overweegt als een mogelijke oplossing om alle machines onderling met elkaar en met het kantoor te verbinden.

De reden is eenvoudig en ligt voor de hand: “Anders wordt te veel brandstof gebruikt en worden andere bronnen te veel belast”, licht Morten Gørlitz-Håkonsen toe.

De Komatsu WA1200 wiellader gebruikt bijvoorbeeld bijna 200 liter diesel per uur. Bij een gebruik van ca. 100 uur per week komt dit overeen met het ontstellend hoge bedrag van € 500.000 per jaar, alleen al aan brandstofkosten. Alleen voor deze machine! Als de mogelijkheid bestaat om het aantal niet noodzakelijke graafbewegingen of de hoeveelheid erts die een machinist opgraaft te beperken, kan de organisatie gedurende de gehele levensduur van de machine miljoenen besparen.

Na het bezoek aan de ilmenietmijn in Tellnes zullen wij tandpasta voortaan met andere ogen bekijken. Nu begrijpen wij waarom de enorme machines uitgerust zijn met moderne technologie om het zwarte goud uit de mijn te graven!